Zero Hidden Hunger EU
Naziv projekta: „Smanjivanje mikronutrijentskih deficita i skrivenog pothranjenosti u Evropi kroz rešenja usmerena na ishranu i prehrambeni sistem“ (Reducing micronutrient deficiencies and hidden hunger in Europe through dietary- and food-system-focused solutions)
Identifikator poziva: HORIZON-CL6-2023-FARM2FORK-01-10, RIA (Research & Innovation Action)
Identifikacioni broj projekta (Grant Agreement): 101137127
Trajanje: 1. januar 2024 – 31. decembar 2027.
Projektni period: 01. 01.2024 – 31.12.2027.
Koordinator projekta: University College Cork – National University of Ireland, Cork, Irska
Projektni partneri iz Srbije:
Institut za medicinska istraživanja (IMI), Beograd, Srbija
Glavni istraživač: Jelena Milešević (VNS, rukovodilac projekta)
Istraživački tim: Marija Knez (VNS)
Ivana Šarac (VNS)
Bogdana Simonović (doktorand, stipendista)
Nadiia Khakimova (doktorand)
Nikolija Krstić (doktorand, istraživač pripravnik)
Sadržaj projekta:
Cilj projekta Zero Hidden Hunger EU je da:
- Proceni stvarnu prevalenciju mikronutrijentskih deficita (vitamina i minerala) u Evropi, sa posebnim fokusom na rizične populacione grupe (deca, trudnice, starije osobe, migranti, manjinske grupe) prikupljajući podatke iz biobanki, nacionalnih studija i skupova podataka širom Evrope.
- Analizira povezanost deficita sa zdravstvenim troškovima i produktivnošću (uključujući scenario „nečinjenja”) i koristi napredne modele za procenu rizika i predviđanje.
- Razvije, testira i preporuči prehrambeno- i sistemski-usmerena rešenja (hranljive, održive, pristupačne opcije) za smanjenje mikronutrijentskih deficita, uključujući istraživanja bioraspoloživosti, metabolizma, ulogu crevnog mikrobioma, kao i modeliranje „idealnih” ishrana.
- Osigura efektan prenos znanja i komunikaciju prema kreatorima politike, prehrambenoj industriji, zdravstvenim profesionalcima i potrošačima putem „Policy Lab” mehanizma i alata za obuku.
Projekat je organizovan u četiri glavna „stuba”:
Stub 1: Unosi hrane i nutritivni status mikronutrijenata u Evropi,
Stub 2: Stvarna prevalencija mikronutrijentskih deficita i povezani troškovi,
Stub 3: Iskorenjivanje deficita mikronutrijenata kroz dijetetska i sistemska rešenja,
Stub 4: Uticaj i komunikacija (širenje rezultata, uključivanje zainteresovanih strana).
WP1 – Project management and coordination
Ovaj radni paket obezbjeđuje efikasno upravljanje projektom i koordinaciju svih aktivnosti kako bi se osiguralo da se naučni ciljevi ostvare u skladu sa ugovornim obavezama. Fokus je na uspostavljanju projektne strukture, razvoju upravljačkog priručnika, upravljanju rizicima, izvještavanju, internim komunikacijama i finansijsko-pravnom nadzoru projekta. Takođe uključuje razvoj plana rodne ravnopravnosti i administrativno praćenje tokom čitavog projekta.
WP2 – Micronutrient status in Europe: Biomarker data collection and analysis
Ovaj radni paket se fokusira na prikupljanje i analizu biomarkera povezanih sa statusom mikronutrijenata u evropskoj populaciji. Obuhvata identifikaciju i harmonizaciju postojećih podataka, sprovođenje novih laboratorijskih analiza, upravljanje podacima putem sopstvenih protokola, kao i izradu baza podataka o statusu mikronutrijenata. Rezultati iz WP2 biće ključni za kasnija poređenja i intervencije u okviru projekta.
WP3 – Micronutrient intakes in Europe: Dietary analysis
Ovaj radni paket analizira unos mikronutrijenata u evropskoj populaciji sa posebnim osvrtom na ranjive grupe kao što su migranti, etničke manjine i osobe u socio-ekonomskom riziku. WP uključuje sistematske preglede literature, nove terenske studije i analizu trenutnih evropskih prehrambenih anketa, uz korišćenje standardizovanih alata poput EFSA DRVs i FoodEx2. Rezultati podržavaju modeliranje i intervencione preporuke u WP4–WP6.
WP4 – Mapping of micronutrient deficiency and analysis of health burden
WP4 razvija mape prevalencije deficita mikronutrijenata i analizira povezane zdravstvene posljedice na nivou različitih subpopulacija. Prikupljeni biomarkeri i podaci o unosima koriste se za procjenu javnozdravstvenog opterećenja, identifikovanje kritičnih oblasti i doprinose definisanju prioritetnih intervencija u WP5 i WP6. (Ova WP nije detaljno prikazana u fragmentima, ali je logički povezana sa WP2 i WP3)
WP5 – Economic modelling of micronutrient deficiencies
Fokusiran je na ekonomske posljedice mikronutrijenata deficita. Kroz razvoj ekonometrijskih modela i analiza troškova, WP5 procjenjuje finansijski uticaj nutritivnog jaza kako bi se podržale preporuke za javne politike i ciljana ulaganja. (Takođe povezan sa WP4 kao logičan nastavak, iako nije direktno prikazan u fragmentima)
WP6 – Dietary strategies to eradicate micronutrient deficiencies
Ovaj radni paket koristi rezultate WP3 i WP4 kako bi razvio dijetetske strategije za eliminaciju deficita mikronutrijenata, modeliše „idealne dijete“ za različite grupe stanovništva i predlaže održiva prehrambena rješenja. Fokus je na prilagođavanju postojećih smjernica i kreiranju inovativnih intervencija u prehrambenom sistemu.
WP7 – Bioavailability and novel biomarkers
Ispituje dostupnost i biodostupnost mikronutrijenata u različitim prehrambenim obrascima i razvija nove biomarkere za preciznije praćenje nutritivnog statusa. Obuhvata laboratorijske eksperimente i validaciju biomarkera, čime se doprinosi razvoju precizne nutricionistike. (Ovaj WP se vidi kroz strukturu projekta i povezan je sa WP2 i WP3)
WP8 – Dissemination, communication & training
WP8 razvija širok spektar komunikacionih i edukativnih aktivnosti radi podizanja svijesti o skrivenoj gladi i mikronutrijentima u EU. Obuhvata izradu i ažuriranje komunikacionog plana, kreiranje obrazovnih resursa, razvoj digitalnih kanala (uključujući vebsajt i Crowdhelix zajednicu), kao i praktičnih sažetaka za prenos znanja široj javnosti.
WP9 – Impact and exploitation
Ovaj WP fokusira se na analizu uticaja projekta, oblikovanje politika, osiguravanje dugoročne primjenjivosti rezultata i izradu preporuka za kreatore politika. Uključuje razvoj plana upravljanja podacima, analizu rizika, izvještaje o uticaju i policy brief dokumente za suzbijanje skrivene gladi.
WP10 – Ethics requirements
Zadužen je za koordinaciju etičkih standarda tokom čitavog projekta, kroz formalizaciju i praćenje etičkih zahtjeva uključujući podnošenje izvještaja i sprovođenje nadzora u skladu sa EU standardima.